मनाची समृध्दी.

जुजबी इच्छा, जुजबी स्वप्न, जुजबी प्रयत्न याचं  फलीत मग जुजबी सुख , जुजबी आनंदात होतं आणि असा माणूस मग फारच किरकोळ होवून बसतो. त्याच्यात कसलीच धडाडी रहात नाही ना हिंम्मत. दु:खाची गोष्ट अशी, की माणसाला तसल्याच जुजबीपणात सुरक्षीत वाटत रहातं.  असला माणूस मोठी भरारी कशी घेवू शकणार ? अशा जुजाबीपणाचा अंमल चढायच्या पूर्वीच माणसानं सावध होवून ते सगळं झटकून द्यायला पाहिजे. प्रकृतीत तीक्ष्णपणा आणून परीसराकडे, स्वत:कडे पहायला पाहिजे. कष्ट, मेहनत याचं मोल समजून घ्यायला पाहिजे.. आळस झटकून गतीशीलतेची अनुभूती घ्यायला पाहिजे-

रख बुलंद अपने इरादे, काम करता जा सदा
हाथ कब आयी गिजा,शाहीन को आसानी के साथ ( गिजा :भोजन,आहार )
शाहीन पक्षी- ससाणा. त्याची भरारी उत्तुंग असते, त्याची ताकत मोठी, त्याची नजर तीक्ष्ण असते.. आणि तरीही शिकारीसाठी, अन्नासाठी त्याला प्रचंड मेहनत करावी लागते. त्याला सहजा सहजी शिकार मिळत नाही; कारण सहजासह्जी मिळणार्‍य़ा किडे-मुंग्यावर गुजराण करणारा तो सामान्य पक्षी थोडाच आहे ?

अशा तर्‍हेने प्रचंड मेहनत करून ,मोठं स्वप्न-मोठं उद्दीष्ट ठेवून कमाविलेली जी श्रीमंती असते, कमाविलेली समृध्दी असते- त्या समृध्दीला बरकत असते. विस्तार असतो, निश्चिंती असते. असा माणूस मनाने मोठा असतो. मेहनतीने कमाविलेल्या श्रीमंतीचा माणूस उतत नाही,मातत नाही. त्याला पैशाचे मोल कळालेले असते, महत्त्वाचे म्हणजे,  माणसाचे मोल त्याला कळाले असते. असा माणूस मदत करायला सदैव तत्पर असतोच;  शिवाय घरी येणार्‍या पाहुण्याचा आदराने सत्कार, पाहुणचार करणारा असतो. घरी येणारा पाहुणा त्याला मोठं समाधान मिळवून देणारा असतो-

खुदा करे, मेरे रिज्क की बरकत न चली जाए
दो रोज से घर में कोई महेमान नही है .. ( रिज्क : अन्न,आहार,आजीविका )

घरी येणार्‍याला जेवू खावू घालून स्वत:ची तृप्ती अनुभवणारा माणूसच समृध्द असतो, श्रीमंत असतो. सार्वजनीक कामात भाग घेणारा मदत करणारा असतो. अशा माणसाला पैशाचा लोभ नसतो.मेहनती माणूस लालची कसा असणार ?  त्याला माहित असतं, प्रचंड कष्ट करून पैसा मिळवायचा असतो. विनासायास मिळणारा पैसा, सहजपणाने मिळणारं धन तितक्याच सहज पणाने निघून तर जातंच;  शिवाय अशा माणसाला जवळचं-  जिव्हाळ्याचं कुणी रहात नाही. म्हणून खरा श्रीमंत कोण ?

है हासिल-ए-आरजू का राज, तर्क-ए-आरजू
मैने दुनिया छोड दी, और मिल गयी दुनिया मुझे
( हासिले- आरजू : अभिलाषा-प्राप्ती . तर्क-ए-आरजू : अभिलाषेचा त्याग )

अविरत कष्ट करणारा माणूस- त्याचं लक्ष लाभाकडे नसतं. लाभ त्याच्या मागे मागेच येतो. आणि असा माणूस जुजबी नसतो. मोठा असतो- मोठ्या मनाचा,  मोठ्या हिमतीचा ,  मोठ्या कर्तृत्त्वाचा आणि अर्थात मोठ्या जिव्हाळ्याचा.